SRI (System of Rice Intensification) a buh chindan hi chu kan hre fo tawh awm e. Amaherawhchu, lo neituten kan rilrua atlak nat loh fo chhan chu a thar hlawk dan tak kan la chiang lo hi a ni. A tlangpuiin, tha a heh a, kan tha sen ngaihtuahin kan thar hlawk bikna a awm chuanglo tih hi loneitu tam ber tena an sawi fo chu a ni.

              Buh kan chin dan thin pangngai kal siam hi Mizo te hian harsa kan ti thin a, chin dan danglama han ching nghal tur chuan kum khat kan thawh rah hi alo thlawna a chan hi kan hlauthawng thin a, enchhinna neih hi kan thiamlo thin a ni.

              ATMA (Agriculture Technology Management Agency). Ngopa Block chuan kum 2012 khan Tuithil, Ngopa ramah leh Tuisa, Kawlbem ramah SRI hi enchhin a ni a, a tir te atanga enkawl chho in buh seng thlengin SRI a chin buh leh tihdan pangngaia chin chu khaikhinin, a that dan leh a danglamna hrang hrang chhinchhiah zel a ni. Buh chi ah Manipur vuitawi hman a ni a, buh phunsawn hnuah chuan mihring tha hmang tlem thei ang ber turin hlothlawh leh a lei laihphutna atan pawh Agriculture department atanga dawn Rotary Weeder hman thin a ni. A chi in ang rau rauvah pawh SRI buh te chu a kung a hrisel zawkin a peng hnem bik a, rannung leh natna chi hrang hrang lakah pawh an him bik a ni.

              Buh chin dan pangngai leh SRI a chinte chu CCE (Crop Cutting Experiment) hmangin a thar hlawk dan teh a ni a, CCE ah hian buh hmunah a dung leh a vang metre nga ( 5mx5m)ve ve tehkual chhunga mi chu tehna chi hrang hrang hmanga teh a ni a, buh kung san zawngte, vui khata a fang awm zatte, a peng zat te leh a buh hum rih zawngte khaikhin a ni.

              A danglamna te chu :

Table 11: SRI leh Conventional method Khaikhinna
Tehkhawng Chin dan Pangngai
(Conventional)
SRI
Peng awm zat 14(K), 24 (Ng) 35 (K), 43 (Ng)
Vui khata
a fang awm zat
160(K), 190 (Ng) 230 (K),250 (Ng)
Buh kung
san zawng
4'5" 4'8"
Buh hum
rih zawng
6.5 Kg (K), 9.2 Kg (Ng)
(25 sq .m)
9.3 Kg (K), 12.8 Kg(Ng)
K= Kawlbem, Ng= Ngopa

              Metre sawmhnih panga (5mx5m=25 sq.m) bial chhunga chindan pangngai atanga 9.2 kg a thar thei a nih chuan, Hectare khatah chuan 36.8Qtl a thar thei. SRI a tanga 12.8Kg a thar theih chuan hectare khatah chuan 51.2Qtl. a thar thei tihna a ni. Tichuan Hectare khat. Tin hnih leh a chanve kan tih thinah chuan SRI a buh chin hian 14.4 Qtl. Laiin a thar hlawk zawk a ni.

              Buhthar tin khat hi cheng zahnih (Rs.200) a ni tlangpui a , tin khat hi 7kg a ni tlangpui bawk. Chuti a nih chuan SRI a buh chin chu chindan pangngai (conventional) aiin hectare khata (1ha.) tin zahnih leh panga (205tin) velin a thar hlawk zawk tihna a ni a, sumpaia chantir chuan cheng singli sangkhat (Rs.41000) laiin a thar hlawk zawk tihna a ni. SRI dan a buh kan phun dan te, leilet kan sawngbawl dan leh a buh kan enkawl dan te atang chuan, buh phun dan pangngai nena khaikhin in cheng sing chuang teh meuh kan hmanralna tur a awm bik lo a ni. Chuvangin, SRI hmangin buh kan ching ngam ngei dawn lawm ni!

Download